Ο όρος “Μεσογειακή Διατροφή” χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων των χωρών της Μεσογείου κατά τις δεκαετίες του ΄50 και του ΄60. Ακούγοντας τον όρο, το μυαλό μας πηγαίνει στις βασικές αρχές της Μεσογειακής Διατροφής:
- Ελάχιστη κατανάλωση κόκκινου κρέατος
- Κατανάλωση δημητριακών ολικής άλεσης και των προϊόντων τους
- Αυξημένη κατανάλωση οσπρίων
- Καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
- Εκτεκταμένη χρήση “ελαιολάδου” ως βασική πηγή λιπαρών
Τα παραπάνω τα γνωρίζουμε οι περισσότεροι, είτε έχουμε διαβάσει πεταχτά ένα άρθρο σε ένα περιοδικό, είτε έχουμε διαβάσει την επιδημιολογική μελέτη των Επτά Χωρών. Τι δε γνωρίζουμε για τη Μεσογειακή Διατροφή;
- Κρητική Διατροφή. Ονομάστηκε έτσι γιατί το δείγμα του πληθυσμού που συμμετείχε ήταν Κρητικοί.
- Οικιακή οικονομία. Η νοοτροπία και η προετοιμασία των καθημερινών κυρίων γευμάτων, ώστε να είναι πλούσια σε γεύση, αλλά παρασκευασμένα με φτωχά υλικά, συνήθως παραγωγής των συμμετεχόντων. Οι όροι πλούσιο και φτωχό αναφέρονται στην εμπορική αξία των τροφίμων και όχι στη θρεπτική. Επιπλέον, οι οικογένειες ήταν μεγάλες και με αυστηρή ιεραρχία. Η ποσότητα του φαγητού ήταν εξατομικευμένη και ανάλογα με την ηλικία και το φύλο.
- Αγχολυτική διαδικαδία γευμάτων. Στην αγροτική κοινωνία των μέσων του 20ου αιώνα, τα γεύματα λαμβάνουν χώρα μέσα σε μια οικογενειακή και συνήθως εύθυμη ατμόσφαιρα, κάνοντας έτσι το γεύμα μια αγχολυτική και χαλαρωτική διαδικασία.
- Καθημερινή άσκηση. Οι συμμετέχοντες ήταν στην πλειοψηφία τους αγρότες και κτηνοτρόφοι. Είναι άνθρωποι που εκτελούν καθημερινή έντονη χειρωνακτική εργασία, με αποτέλεσμα να έχουν έντονη φυσική δραστηριότητα. Ακόμα και άτομα που δεν απασχολούνταν στις αγροτικές εργασίες, όπως κάποιες γυναίκες, η φροντίδα των πολυμελών οικογενειών στα μέσα του προηγούμενου αιώνα ήταν πολύ κοπιαστική. Όλες οι δουλειές του σπιτιού γίνονταν μηχανικά από τις νοικοκυρές και όχι αυτοματοποιημένα.
- Θρησκεία. Το κομμάτι αυτό επηρεάζει τη διατροφή σε δύο επίπεδα. Πρώτον κοινωνικά, αφού η πίστη δρά σαν αγχολυτικό. Δεύτερον, οι νηστείες και η αποχή από τα ζωικά προϊόντα, σε τακτά χρονικά διαστήματα διατηρούν την ισορροπία στη διατροφή των Κρητών.
Την επόμενη φορά που θα ακούσουμε για τη Μεσογειακή Διατροφή θα ξέρουμε πως ο όρος κρύβει μέσα του την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ενός λαού και όχι μόνο τις διατροφικές του συνήθειες. Προσπαθούμε να βελτιώσουμε τη ζωή μας ολόκληρη και όχι μόνο τη διατροφή μας.
