Το φυτικό οξύ, οι φυτικές ίνες, το οξαλικό οξύ είναι συστατικά των φυτικών τροφίμων, τα οποία επηρεάζουν την απορρόφηση μετάλλων όπως ο σίδηρος, το ασβέστιο και ο ψευδάργυρος. Άρα γιατί εισάγουμε στη διατροφή των βρεφών, δημητριακά και όσπρια, αφού δεν μπορούν να απορροφήσουν όλα τα συστατικά;
- Κοινωνικοί, θρησκευτικοί ή και οικονομικοί λόγοι επηρεάζουν την πρόσληψη ζωικών πρωτεϊνών (αβγά, γαλακτοκομικά, κρέας, ψάρι). Όταν οι ζωικές πρωτεΐνες απουσιάζουν ή είναι ελάχιστες στο διαιτολόγιο, τότε προσπαθούμε να κάνουμε πιο εύπεπτα και απορροφήσιμα τα φυτικά τρόφιμα, μουλιάζοντας τα.
- Τα δημητριακά και τα όσπρια είναι η βασική πηγή φυτικών πρωτεϊνών. Περιέχουν φυτικές ίνες, φυτικό οξύ κλπ, τα οποία από τη μια δυσκολεύουν την απορρόφηση μικροθρεπτικών συστατικών, όπως ο σίδηρος, όμως από την άλλη, βοηθούν στη λειτουργία του εντέρου και στην καλή υγεία του κατώτερου πεπτικού συστήματος. Το μούλιασμα των οσπρίων ή και η προσθήκη σόδας, γίνεται παραδοσιακά, για να γίνουν τα όσπρια πιο «βραστερά», να μαλακώσει ο εξωτερικός φλοιός (οι σκληρές φυτικές ίνες) και να βράσουν πιο εύκολα, να είναι πιο εύπεπτα και να προκαλέσουν λιγότερα αέρια και τυμπανισμό.
- Το μούλιασμα των δημητριακών, στα επεξεργασμένα δημητριακά που φτάνουν στο τραπέζι μας, στις δυτικές κοινωνίες δε χρειάζεται να γίνει. Τον τελευταίο καιρό που πλέον μπορούμε να βρούμε δημητριακά αναποφλοίωτα, το μούλιασμα βοηθάει να μαλακώσουν και να γίνουν πιο εύπεπτα όπως και στα όσπρια.
Στην πράξη, μουλιάζουμε ή όχι τα δημητριακά και τα όσπρια;
- ΝΑΙ μουλιάζουμε τα όσπρια γιατί αυτό θα μας βοηθήσει και στο μαγείρεμα.
- ΝΑΙ μουλιάζουμε τα δημητριακά που έχουν φλοιό, όπως αναποφλοίωτο ρύζι, βρώμη ολικής κλπ. Για να γίνουν πιο εύπεπτα.
- ΝΑΙ είναι απαραίτητο το μούλιασμα και η προσθήκη λεμονιού και ο κατάλληλος συνδυασμός φυτικών τροφίμων, για βρέφη σε αποκλειστική χορτοφαγική διατροφή, με μοναδική πηγή ζωικής πρωτεΐνης το μητρικό γάλα και ηλικία μεγαλύτερη των 6 μηνών.
- ΟΧΙ δεν βασίζεται η πρόσληψη ασβεστίου, σιδήρου και ψευδαργύρου στα φυτικά τρόφιμα, στην περίπτωση που περιέχεται στο διαιτολόγιο του παιδιού, ζωική πρωτεΐνη.
Αν κάποιος μη γνώστης, διαβάσει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των θρεπτικών συστατικών και πως κάποια ανταγωνίζονται στην απορρόφησή τους, θα οδηγηθεί σε λανθασμένα συμπεράσματα και σε αύξηση των επιπέδων του άγχους του.
Ο άνθρωπος ανήκει στα παμφάγα θηλαστικά. Αυτό σημαίνει πως η διατροφή του βασίζεται σε ζωικές και φυτικές πηγές. Κρατώντας μια ισορροπία, μπορεί και προσλαμβάνει θρεπτικά συστατικά και από τις δύο πηγές, οι οποίες αλληλοσυμπληρώνονται. Η ποσότητα ζωικής πρωτεΐνης που χρειαζόμαστε είναι πολύ μικρή (όσο είναι η γροθιά – εξατομικευμένη ποσότητα), αρκετή όμως για να μας προσφέρει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που περιέχει.
Οι έρευνες που έχουν δημοσιευτεί σε σχέση με τις τεχνικές που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, στο σπίτι, για να αυξήσουμε την απορρόφηση σιδήρου και άλλων μετάλλων από τα δημητριακά, έχουν γίνει ΟΛΕΣ σε αναπτυσσόμενες χώρες που η πρόσληψη ζωικών πρωτεϊνών είναι ελάχιστη έως καθόλου. Στο δυτικό κόσμο είναι μάλλον υπερβολικό να ασχολούμαστε και να αγχωνόμαστε για κάτι το οποίο δεν αποτελεί πρόβλημα και λύνεται εκ προοιμίου από μόνο του, λόγω της πλήρους διατροφής που προσφέρουμε στα παιδιά μας.
Χαλαρώνουμε και απολαμβάνουμε κάθε στιγμή με το μικρό μας, προσφέροντας του μια ισορροπημένη διατροφή, πολλά χαμόγελα και πολλές πολλές αγκαλιές.
Βιβιλιογραφία:
- Gupta RK, Gangoliva SS, Singh NK. Reduction of phytic acid and enhancement of bioavailable micronutrients in food grains. J Food Sci Technol 2015 Feb;52(2):676-84.
- Brown KH. The importance of dietary quality versus quantity for weanlings in less developed countries: a framework for discussion. Food Nutr Bull 1991;13:86–94.
- Hurrell RF. Phytic acid degradation as a means of improving iron absorption. Int J Vitam Nutr Res 2004;74:445–52.
- Hotz C, Gibson RS. Traditional food-processing and preparation practices to enhance the bioavailability of micronutrients in plant-based diets. J Nutr 2007 Apr;137(4):1097-100.