Τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου μπορεί να είναι ένας από τους λόγους που αισθάνεστε εξαντλημένη και χωρίς δυνάμεις. Αυτό συμβαίνει γιατί το σώμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έχει αυξημένες ανάγκες σε σίδηρο. Πρέπει να καλύψει την παραγωγή αιμοσφαιρίνης της μαμάς και του εμβρύου. Ο όγκος του αίματος αυξάνεται και συνήθως δεν επαρκεί η ποσότητα του αποθηκευμένου σιδήρου στο σώμα για να ανταπεξέλθει στις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες του οργανισμού. Αν δεν λαμβάνεις επαρκή ποσότητα σιδήρου, μέσω της τροφής ή ακόμα και με συμπληρωματική αγωγή, τότε θα εμφανίσεις σιδηροπενική αναιμία.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο οργανισμός εξοικονομεί σίδηρο, αφού δεν υπάρχει η περίοδος. Αυτό σημαίνει πως δεν "χάνει" αίμα συστηματικά κάθε μήνα. Γυναίκες όμως με έντονη περίοδο προ εγκυμοσύνης και με χαμηλά επίπεδα σιδήρου, προ εγκυμοσύνης αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο σιδηροπενικής αναιμίας. Επίσης, γυναίκες με διαδοχικές εγκυμοσύνες σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, ή με πολύδυμη κύηση, έχουν ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες σε σίδηρο. Σιδηροπενική αναιμία, μπορεί να εμφανιστεί και σε γυναίκες με έντονη πρωινή αδιαθεσία και εμετούς ή με "μονοφαγική" διατροφή λόγω των έντονων συμπτωμάτων της εγκυμοσύνης. Για παράδειγμα αν μια γυναίκα έχει αναγούλες και πολλά υγρά στο στομάχι, τότε θα αντιμετωπίσει το σύμπτωμα με την κατανάλωση φρυγανιάς ή ψωμιού ή ζυμαρικών. Κάνενα όμως από τα παραπάνω δεν θα σου δώσει τονσίδηρο που χρειάζεσαι.

Συμπτώματα σιδηροπενικής αναιμίας

Σε ήπιες περιπτώσεις σιδηροπενικής αναιμίας, μπορεί να μην παρατηρήσεις κάποιο σύμπτωμα, ή να μην δώσεις σημασία. Πολλές φορές μια απλή αιματολογική εξέταση θα σου αποκαλύψει το πρόβλημα. Όταν όμως η κατάσταση γίνεται πιο σοβαρή τότε μπορεί να αισθανθείς:

• Υπερβολικά κουρασμένη και αδύναμη.
• Το πρόσωπο γίνεται χλωμό και το «κόκκινο» στο κάτω βλέφαρο του ματιού ασπρίζει.
• Αίσθημα ταχυκαρδίας και δυσκολία στην αναπνοή.
• Έντονη ζάλη ή/και λιποθυμία.
• Λαχτάρα για να καταναλώσεις μη εδώδιμα αντικείμενα (pica), όπως πηλό. Και όμως συμβαίνει.

Κατά τον προγεννητικό έλεγχο, στην αρχή της κύησης γίνεται μια εξέταση αίματος για τον έλεγχο της αναιμίας, και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα επαναλαμβάνεται όσο συχνά θεωρεί ο γιατρός. Σε περίπτωση προϋπάρχουσας αναιμίας, καλό είναι να ξεκινήσεις τη λήψη σιδήρου και τη βελτίωση των δεικτών της αναιμίας, πριν την επίτευξη της κύησης.

Θεραπεία της αναιμίας

Αν όχι από το πρώτο τρίμηνο, από το δεύτερο τρίμηνο, οι περισσότεροι γιατροί συστήνουν τη λήψη συμπληρώματος σιδήρου. Σίδηρος υπάρχει και στις πολυβιταμίνες, αλλά τα αποκλειστικά σκευάσματα σιδήρου, έχουν σαφέστατα μεγαλύτερη δόση. Κανένα όμως σκεύασμα δεν έχει την ίδια δυνατότητα απορρόφησης από τον οργανισμό όσο οι φυσικές πηγές σιδήρου, μέσω της τροφής.

Τρόφιμα πλούσια σε σίδηρο είναι:

• το κόκκινο κρέας,
• το αβγό,
• τα σκούρα κομμάτια κρέατος των πουλερικών (μπούτι),
• τα όσπρια,
• η μελάσα.

Ο σίδηρος από ζωικά προϊόντα, όπως το κρέας, είναι πιο εύκολα απορροφήσιμος. Ο λόγος είναι γιατί ως "παμφάγα θηλαστικά" έχουμε τα κατάλληλα ένζυμα στο σώμα μας για να προσλμβάνουμε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά από την καλύτερη δυνατή πηγή για το είδος μας. Αυτό σημαίνει, πως ο ανθρώπινος οργανσιμός είναι φτιαγμένος να απορροφάει τον σίδηρο απο τα ζωικά προϊόντα (αιμικός σίδηρος) καλύτερα από τον σίδηρο που περιέχεται στο σπανάκι ή την φακή.

Σίδηρος από αλλού

Για να ενισχυθεί η απορρόφηση του σιδήρου από φυτικές πηγές ή από τα συμπληρώματα, θα πρέπει να συνδυάζεται με ένα τρόφιμο ή ποτό υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη C – όπως ο χυμός πορτοκαλιού, ντομάτας ή οι φράουλες. Άν παίρνετε συμπλήρωμα, να αποφεύγετε τη λήψη του κοντά σε γαλακτοκομικά προϊόντα, που είναι πλούσιες πηγές ασβεστίου, αφού το ασβέστιο ανταγωνίζεται το σίδηρο στην απορρόφηση από τον οργανισμό. Για αυτό το λόγο οι πολυβιταμίνες που είναι εξειδικευμένες για έγκυες δεν περιέχουν ασβέστιο, αφού περιέχουν σίδηρο.

Επίσης η γενική οδηγία είναι ο σίδηρος να απέχει 2 ώρες από κάποιο άλλο γεύμα. Εξαίρεση είναι τα φρούτα πλούσια σε βιταμίνη C. Ξεκίνα να λαμβάνεις τον σίδηρό σου συστηματικά και σωστά. Ένα απο τα μεγάλα μειονεκτήματα των συμπληρωμάτων σιδήρου είναι η δυσκοιλιότητα. Αν λαμβάνεις σωστά το συμπλήρωμά σου, τότε δεν θα χρειάζεσαι και δεύτερο μέσα στην ημέρα. Επίσης μπορείς να συζητήσεις με τον γιατρό σου και τον φαρμακοποιό σου κάποιο άλλο σκεύασμα που μπορεί να σου ταιριάζει καλύτερα.

Η εγκυμοσύνη είναι μια φυσιολογική κατάσταση που την περνάει το ανθρώπινο είδος εδώ και χιλιάδες χρόνια. Για να βρίσκεσαι εδω σήμερα κάτι έχει κάνει σωστά ή φύση και ξέρει πολύ καλά να το επαναλμαβάνει. Ηρέμησε, χαλάρωσε και απόλαυσε κάθε ημέρα. Οποιαδήποτε ανησυχία έχεις, να μην διστάσεις να την συζητήσεις με το γιατρό σου.