Ακούγοντας μωρομάνες να συζητούν, σίγουρα θα αναφερθούν σε ποιά καμπύλη είναι το παιδί τους και ανάλογα θα υπερηφανευτούν ή θα ανησυχήσουν. Μεγαλώνοντας τα παιδιά και πηγαίνοντας στο σχολείο, έστω και ενδόμυχα συγκρίνουμε το ύψος του παιδιού μας με των συμμαθητών του. Η απάντηση είναι στις καμπύλες ανάπτυξης. Οι καμπύλες ανάπτυξης είναι ένα σημαντικό εργαλείο για να παρακολουθεί ο παιδίατρος την ανάπτυξη του παιδιού και όχι για να προκαλούν άγχος στους γονείς.

Μέσα στο βιβλιάριο υγείας του παιδιού μας υπάρχουν οι καμπύλες ανάπτυξης για το βάρος, το ύψος και την περίμετρο της κεφαλής του, από τη γέννησή μέχρι την ενηλικίωση. Πάνω στις καμπύλες αναφέρεται η ομάδα των ερευνητών, που ασχολήθηκε με τη συλλογή των στοιχειών, η επεξεργασία των οποίων δημιούργησε αυτές τις καμπύλες.

Η μέθοδος είναι απλή. Μετρήσεις σε μεγάλο αριθμό παιδιών (χιλιάδες) και τοποθέτηση των μετρήσεων σε ένα γράφημα. Απο εκεί αναλαμβάνει η επιστήμη της επιδημιολογίας και της στατιστικής, ώστε να προκύψουν οι καμπύλες ανάπτυξης. Ο αριθμός των συμμετεχόντων ήταν χιλιάδες, με σκοπό να μπορούν να γενικευθούν τα αποτελέσματα και να έχουν εφαρμογή στην πλειοψηφία των παιδιών.

Οι αριθμοί 5, 10, 25, 50, 75, 90 και 95, αναφέρονται σε ποσοστά. Για παράδειγμα αν το αποτέλεσμα μας είναι στην καμπύλη με τον αριθμό 5, δέιχνει πως το παιδί μας ανήκει στο 5% του πληθυσμού που έχει αυτές τις τιμές, και πως οι υπόλοιποι συμμετέχοντες είχαν μεγαλύτερες τιμές. Η καμπύλη με τον αριθμό 50, δείχνει πως το 50% των συμμετεχόντων είχαν τιμές κάτω από αυτή την καμπύλη και 50% πάνω από την καμπύλη αυτή. Άρα ένα αποτέλεσμα πάνω σε αυτή την καμπύλη, δείχνει πως το παιδί μας έχει μια μέση τιμή, και ανήκει στο μέσο όρο του πληθυσμού. Αποτέλεσμα που είναι πάνω στην καμπύλη του 95% του, δηλώνει πως το παιδί μας έχει τιμή μεγαλύτερη από το 95% του πληθυσμού.

Από την πρώτη φορά που θα δει το παιδί μας ο παιδίατρος, θα κάνει μετρήσεις, οι οποίες σημειώνονται και πάνω σε αυτές τις καμπύλες. Σε κάθε επίσκεψη, αρχικά συχνά, αργότερα πιο αραιά, ο γιατρός επαναλαμβάνει αυτές τις μετρήσεις και σημειώνει τα αποτελέσματα πάνω στον πίνακα με τις καμπύλες. Αν ενώσουμε τις μετρήσεις που έχουν γίνει κατά καιρούς, παρατηρούμε πως το παιδί μας θα έχει τη δικιά του, απόλυτα εξατομικευμένη καμπύλη. Κάποιες φορές θα είναι πάνω σε κάποια από τις έντονα χρωματισμένες (ποσοστιαίες) και κάποιες φορές θα είναι ανάμεσα. Κάποιες φορές θα έχει ανοδική πορεία, ενώ καποιες άλλες μπορεί να είναι αμετάβλητη.

Ο ρυθμός ανάπτυξης του παιδιού μας πρέπει να ακολουθεί την τάση των καμπύλων. Ανησυχία δεν πρέπει να μας προκαλέι το γεγονός οτι το παιδί μας είναι πιο κοντό ή πιο ελαφρύ από κάποιο άλλο ή ότι είναι πάνω στην καμπύλη του 5%. Η τιμή δεν έχει σημασία, ο συνολικός ρυθμός ανάπτυξης μετράει. Επίσης, ενώ όλα τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν στις καμπύλες του ύψους και του βάρους, δεν πρέπει να παραγκωνίζεται η αξία της καμπύλης για την περίμετρο κεφαλής, που ουσιαστικά δείχνει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού μας.

Έχουμε πάντα στο μυαλό μας, πως το κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Έχει τον δικό του ρυθμό ανάπτυξης, πιο αργό ή πιο γρήγορο δεν έχει σημασία. Αν έχουμε διαθέσιμο το δικό μας παιδικό βιβλιάριο υγείας, μπορούμε να ανατρέξουμε και να βρούμε ομοιότητες στον ρυθμό ανάπτυξης. Μπορεί και όχι, αφού για κάθε παιδί, συνδυάζονται γονίδια από δύο οικογένειες και όχι από 2 άτομα μόνο.

Δεν πειράζει αν το παιδί μας είναι πιο κοντό από τα άλλα, αυτό ανά πάσα στιγμή (στην εφηβεία), μπορεί να αλλάξει. Εμείς προσπαθούμε να του παρέχουμε καλή τροφή και μια τεράστια αγκαλιά. Ο παιδίατρός μας είναι εκείνος που θα κρίνει και θα μας συμβουλεύσει και όχι η φίλη μας, η γιαγιά και ο παππούς για την πορεία ανάπτυξης του παιδιού μας. Ζητάμε από τον παιδίατρό μας να μας εξηγήσει τις καμπύλες και τον ρωτάμε για οποιαδήποτε απορία έχουμε.