Έρευνες δείχνουν ότι γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες κρύβονται πίσω από τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής – υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ), αν και τα ακριβή αίτια δεν έχουν επιβεβαιωθεί ακόμα.  Τα προηγούμενα χρόνια πολλοί ερευνητές, προσπαθώντας να διερευνήσουν τους παράγοντες που προκαλούν ΔΕΠ-Υ, έστρεψαν το ενδιαφέρον τους στο ρόλο της διατροφής. Τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών έδειξαν ότι η διατροφή δεν προκαλεί ΔΕΠ-Υ. Όμως συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά στη διατροφή των παιδιών με ΔΕΠ-Υ μπορούν να οξύνουν τα συμπτώματα που εμφανίζουν τα παιδιά αυτά.

Δίαιτες αποκλεισμού

Τα προηγούμενα χρόνια προτάθηκαν από πολλές επιστημονικές ομάδες διάφορες δίαιτες αποκλεισμού συγκεκριμένων τροφών ως θεραπεία για τη ΔΕΠ-Υ στα παιδιά. Δίαιτες που απέκλειαν τη ζάχαρη και τις τεχνητές χρωστικές, δίαιτες που απέκλειαν πολλά αλλεργιογόνα τρόφιμα (όπως αβγό, πορτοκάλι, αγελαδινό γάλα) και άλλες εφαρμόστηκαν προκειμένου να βελτιώσουν τα συμπτώματα που εμφάνιζαν παιδιά με ΔΕΠ-Υ. Οι περισσότερες από αυτές εγκαταλήφθηκαν διότι τα αποτελέσματά τους ήταν αμφισβητούμενα ενώ η δυσκολία στην εφαρμογή τους πολύ μεγάλη για γονείς και παιδιά. Σήμερα υπάρχει ένα νέο ενδιαφέρον προς αυτές τις δίαιτες αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι πρέπει να εφαρμόζονται μόνο επιλεκτικά.

Τεχνητές χρωστικές και συντηρητικά

Πολλές έρευνες έδειξαν ότι τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τεχνητών χρωστικών εμφανίζουν μία επιδείνωση των συμπτωμάτων τους, αν και τα συμπεράσματα είναι διφορούμενα. Οι χρωστικές στις οποίες επικεντρώνονται οι έρευνες είναι, πιο συγκεκριμένα οι παρακάτω:

• E102 (ταρτραζίνη - δίνει κίτρινο χρώμα)
• E104 (κίτρινη κιτρολίνη - δίνει κίτρινο / πράσινο χρώμα)
• E110 (κιτρινο-πορτοκαλί FCF - δίνει κίτρινο χρώμα) 
• E122 (αζορουμπίνη - δίνει κόκκινο χρώμα)
• E124 (ερυθρό κοχενίλης - δίνει κόκκινο χρώμα)
• E129 (κόκκινο τροφίμων 17 - δίνει κόκκινο χρώμα)

Οι παραπάνω χρωστικές βρίσκονται συνήθως σε καραμέλες, ζαχαρωτά, προϊόντα fast food, αναψυκτικά, έτοιμα μίγματα για κέικ και γλυκά. Μία καταγραφή σε ημερολόγιο των γευμάτων του παιδιού μαζί με τα συμπτώματά του, θα μπορούσε να δώσει μία ένδειξη για το αν το παιδί επηρεάζεται από την κατανάλωση τεχνητών χρωστικών. Σε κάθε περίπτωση οι γονείς μπορούν να αναζητούν στις ετικέτες των συσκευασμένων τροφίμων τις παραπάνω χρωστικές.

Υπερκατανάλωση ζάχαρης και καφεΐνης

Τόσο η ζάχαρη όσο και η καφεΐνη θα πρέπει να αποφεύγονται σε μεγάλες ποσότητες. Δεν είναι εξακριβωμένο αν επιδεινώνουν τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ ή αν απλώς προκαλούν συμπεριφορές που μοιάζουν με ΔΕΠ-Υ αλλά και στις δύο περιπτώσεις κάνουν το έργο των γονιών πολύ δυσκολότερο, ιδιαίτερα κατά την ώρα του ύπνου.

Αλλεργίες και τροφικές υπερευαισθησίες

Έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ είναι πιο επιρρεπή σε τροφικές αλλεργίες ή υπερευαισθησίες σε τρόφιμα. Επομένως, οι γονείς θα πρέπει να διερευνούν εγκαίρως τυχόν τροφικές αλλεργίες και να αποκλείουν νωρίς τα τρόφιμα αυτά από τη διατροφή του παιδιού. Στην περίπτωση που ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ παρουσιάζει μία διατροφική υπερευαισθησία, η κατανάλωση της τροφής αυτής μπορεί να επηρεάσει και τη συμπεριφορά του και να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι πρέπει να αποκλείονται αυθαίρετα και χωρίς διάγνωση η αλλεργιογόνες τροφές.

Διατροφικές ανεπάρκειες σε μέταλλα και βιταμίνες

Συχνά τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ παρουσιάζουν ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά, όπως ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος, το μαγνήσιο και η βιταμίνη Β6. Οι έρευνες, όμως, που μελετούν την επίδραση των ελλείψεων αυτών στα συμπτώματα της διαταραχής έχουν ασαφή συμπεράσματα. Σε κάθε περίπτωση η διάγνωση και αντιμετώπιση των ελλείψεων αυτών είναι θετική για τη γενικότερη υγεία του παιδιού.

Ω3 λιπαρά οξέα και ΔΕΠ-Υ

Η μη ικανοποιητική πρόσληψη ω3 λιπαρών οξέων έχει επίσης διερευνηθεί σε παιδιά με ΔΕΠ-Υ και θεωρείται ότι μπορεί να επηρεάζει αρνητικά τα συμπτώματα της διαταραχής. Μία διατροφή πλούσια σε ω3 λιπαρά οξέα (ψάρια, θαλασσινά, ξηροί καρποί) μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα. Η ενίσχυση της πρόσληψης ω3 λιπαρών οξέων με συμπληρώματα έχει δείξει ασαφή αποτελέσματα αλλά μελετάται έντονα τα τελευταία χρόνια.

Φαίνεται ότι μία ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε:

-          Καλά λιπαρά

-          Φρούτα, λαχανικά

-          Σπόρους και ξηρούς καρπούς και

-          Πρωτεΐνες (όσπρια, ξηροί καρποί, άπαχο κρέας, ψάρι)

Και ταυτόχρονα φτωχή σε:

-          Επεξεργασμένους υδατάνθρακες και ζάχαρη

-          Υδρογονωμένα (trans) λιπαρά οξέα και

-          Τεχνητές χρωστικές και συντηρητικά

είναι ούτως ή άλλως η ενδεδειγμένη διατροφή για την υγεία των παιδιών με ή χωρίς ΔΕΠ-Υ.