«Ξυπνητήρι! Γρήγορα, ετοιμαζόμαστε για το σχολείο! Θα αργήσουμε!» «Πάμε!» Και μετά πάλι αγγλικά και κολύμβηση, ποδόσφαιρο και πιάνο… «Γρήγορα, θα αργήσεις, πρέπει να κοιμηθείς!» «Κάνε τα δόντια σου! Καληνύχτα!»
Μία ρουτίνα γνωστή λίγο – πολύ σε όλους όσους έχουν παιδιά σε σχολική ηλικία. Τρέξιμο για σένα, τρέξιμο για το παιδί… Δεν υπάρχει χρόνος ούτε για φαγητό;
Πρωινό; Αποκλείεται, δεν προλαβαίνει να ετοιμαστεί…
Κολατσιό στο σχολείο; Μα τι να φάει; Αφού δεν πρόλαβα να του ετοιμάσω κάτι υγιεινό…
Μεσημέρι; Γυρίζει αργά από το σχολείο και πρέπει να φύγει για προπόνηση…
Βραδινό; Μα τόσο αργά θα φάει;
Και κάπως έτσι περνάνε οι ημέρες και οι εβδομάδες, κι εσύ ξέρεις ότι δεν έχει τραφεί τόσο καλά όσο θα ήθελες αλλά τι εναλλακτική έχεις;
Πρωινό: το πρώτο κύριο γεύμα. Και σαν κύριο γεύμα που είναι θα πρέπει να περιέχει κάτι περισσότερο από ένα σκέτο ποτήρι γάλα. Ποιος, όμως, μπορεί να κατηγορήσει το παιδί που από την κούραση δυσκολεύεται να σηκωθεί από το κρεβάτι; Ή το παιδί που ανακατεύεται όταν μπαίνει σε αυτοκίνητο ή σχολικό με γεμάτο στομάχι; Λοιπόν, σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό το πρωινό είναι το κύριο γεύμα το οποίο λαμβάνει χώρα μέσα σε ένα δίωρο από την ώρα που θα ξυπνήσουμε. Άρα, μπορείς να αφήσεις το παιδί να φύγει νηστικό ή σχεδόν νηστικό, αρκεί να του δώσεις κάτι θρεπτικό για το πρώτο διάλειμμα.
- Ένα τοστάκι,
- ένα – δυο τυροπιτάκια,
- ένα μουστοκούλουρο,
- ένα σαντουιτσάκι με μέλι και ταχίνι,
- ένα μπισκοτάκι με βρώμη και ταχίνι ή
- ένα παστελάκι
είναι λίγες από τις πολλές θρεπτικές επιλογές που μπορεί να φάει το παιδί για πρωινό στο σχολείο.
Σκέψου έξω από το κουτί… λένε και έχουν δίκιο, τουλάχιστον όσον αφορά το μεσημεριανό. Γιατί μπορεί να έχουμε όλοι συνδέσει το μεσημεριανό με ένα ζεστό πιάτο φαγητό, όμως αν δε μας βγαίνει ο χρόνος, μπορούμε να φάμε κάτι πιο γρήγορο αλλά εξίσου θρεπτικό.
Αν το παιδί μπορεί να τρώει ήσυχο το μεσημεριανό του, στο σχολείο (πχ. ολοήμερο) ή το σπίτι, τότε είναι πολύ τυχερό. Με καλή παρέα, οικογένεια ή συμμαθητές, το παιδί μπορεί να ευχαριστηθεί το θρεπτικό φαγητό που του έχεις φτιάξει. Πολλά παιδιά, όμως, αμέσως μετά το φαγητό πρέπει να τρέξουν σε κάποιο κέντρο μελέτης, φροντιστήριο ή προπόνηση. Φυσικά σε αυτήν την περίπτωση, δεν μπορούν να αποδώσουν τα αναμενόμενα αν είναι με γεμάτο στομάχι.
Τι μπορείς να κάνεις;
Χώρισε το φαγητό σε δύο δόσεις.
Δώσε στο παιδί ένα θρεπτικό αλλά βολικό γεύμα για να το φάει στο τελευταίο διάλειμμα στο σχολείο.
Για παράδειγμα, αν στο σπίτι έχεις φτιάξει κοτόπουλο με πατάτες, μπορείς να βάλεις λίγο κοτόπουλο με λαχανικά φρέσκα εποχής μέσα σε μία τορτίγια και να του φτιάξεις ένα σάντουιτς για το διάλειμμα.
Αν έχεις φασολάδα ή ρεβίθια, μπορείς να το αλέσεις μαζί με λίγο ταχίνι, λάδι και λεμόνι και να φτιάξεις χούμους. Πρόσθεσέ το σε ψωμί πολύσπορο μαζί με λαχανικά, τυρί κλπ και έχεις ένα θρεπτικό σάντουιτς.
Επίσης, μπορείς να του φτιάξεις σπανακοπιτάκια, σπιτικά spring rolls, κοτόπιτα κλπ και να τα βάλεις στην κατάψυξη. Έτσι, έχεις ένα μικρογεύμα θρεπτικό και έτοιμο ανά πάσα στιγμή.
Όταν έρθει στο σπίτι πριν ή μετά τη δραστηριότητα ή την προπόνηση, μπορεί να φάει μία μικρότερη ποσότητα από το κυρίως φαγητό.
Μην υπολογίσεις μεγάλη ποσότητα. Μην ξεχνάς ότι έχει ήδη φάει μέρος από το μεσημεριανό του στο τελευταίο διάλειμμα.
Πριν και μετά την προπόνηση.
Αν το παιδί κάνει κάποιο άθλημα, το τελευταίο γεύμα του θα πρέπει να είναι 3 ώρες πριν την προπόνηση. Μετά το μόνο που επιτρέπεται να φάει είναι ένα φρούτο. Ούτε μπάρα, ούτε μπισκοτάκι. Ένα φρούτο που θα του δώσει την απαραίτητη ενέργεια χωρίς να το βαρύνει.
Μετά την προπόνηση, όμως, το παιδί έχει ανάγκη από ενέργεια (υδατάνθρακες) αλλά και από πρωτεΐνη που θα βοηθήσει τους μύες του να ανακάμψουν μετά το έργο που παρήγαγαν. Μη σου φαίνεται πολύ όλο αυτό. Εξαρτάται από τη σωματική διάπλαση του παιδιού και από την ένταση της προπόνησης το πόσο πρέπει να φάει. Πλήρες γεύμα δε σημαίνει απαραίτητα μεγάλο γεύμα. Μία μικρή ποσότητα από το μεσημεριανό ή μία κοτοσαλάτα με παξιμαδάκια ή μία ομελέτα με λαχανικά ανάμικτα και μία φέτα ψωμί μπορεί να είναι αρκετά.
Και το οικογενειακό γεύμα; Δεν είναι κι αυτό σημαντικό; Το έχουμε πει πολλές φορές ότι όταν η οικογένεια κάθεται γύρω από ένα τραπέζι τα οφέλη που αποκομίζουν μικροί – μεγάλοι είναι πολλά. Και σε επίπεδο σχέσεων και σε επίπεδο διατροφής. Αυτό, όμως, συχνά δεν είναι εφικτό. Προσπάθησε να βρεις, όμως, μία στιγμή που όλη ή σχεδόν όλη η οικογένεια είναι μαζεμένη και αξιοποίησέ την. Κόψε μία πιατέλα φρούτα ή φτιάξε μία πιατέλα με λαχανικά κομμένα σε μπουκιές (ροδέλες, στικάκια κλπ) και τυράκι ή με ξηρούς καρπούς και ξηρά φρούτα και σέρβιρε την οικογένεια. Καθίστε όλοι μαζί γύρω από το τραπέζι ή το τραπεζάκι του καθιστικού και τσιμπήστε ένα υγιεινό σνακ ενώ παράλληλα συζητάτε και επικοινωνείτε. Ένα οικογενειακό γεύμα ή βραδινό είναι σημαντικό όμως αν δεν προλαβαίνετε, και ένα οικογενειακό σνακ κάνει καλά τη δουλειά του.
Με λίγη φαντασία και οργάνωση μπορείς να ακολουθείς τις γενικές αρχές μίας ισορροπημένης διατροφής, ακόμα και μέσα στα τρελά ωράρια της καθημερινότητας.
Απλά, θυμίσου ότι:
- Είναι καλό να τρώμε σε γεύματα.
- Το να μαζεύεται η οικογένεια όσο πιο τακτικά γίνεται γύρω από ένα τραπέζι και να τρώει υγιεινά έχει πολύπλευρη θετική επίδραση σε μικρούς και μεγάλους.
- Είναι σημαντικό τα γεύματά μας να είναι πλήρη, να περιέχουν δηλαδή τροφές και από τις 5 ομάδες τροφίμων.
- Υγιεινή διατροφή σημαίνει μέτρο και ποικιλία.
- Ένα πλήρες γεύμα δεν είναι απαραίτητα μεγάλο και βαρύ.
Τι πρέπει να προσέξεις;
- Τρώει το παιδάκι μου το σνακ του ή το δίνει σε άλλα παιδάκια;
- Πόσο φαγητό τρώει στην τραπεζαρία του νηπιαγωγείου ή του δημοτικού;
- Μήπως ανταλλάσσει το δικό του υγιεινό κολατσιό με το κολατσιό που έχουν άλλα παιδάκια; Ή μήπως τρώει και τα δύο;
- Πολλά παιδιά δεν τρώνε τίποτα ή όχι αρκετά μέχρι τις 3 ή 4 ή 5 που θα γυρίσουν στο σπίτι, με αποτέλεσμα να τρώνε πολύ μεγάλες ποσότητες φαγητού και σνακ το απόγευμα και το βράδυ.