Οι γιαγιάδες και οι παππούδες ήταν πάντα αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής οικογένειας και έπαιζαν σημαντικότατο ρόλο στην ανατροφή των παιδιών. Στην Ελλάδα της κρίσης, η συμμετοχή των παππούδων στη φροντίδα των παιδιών εκτός από παραδοσιακή είναι και αναγκαία για πολλές οικογένειες. Τί γίνεται όμως όταν η επίσκεψη στη γιαγιά ή η φροντίδα και η εκδήλωση της αγάπης των παππούδων περνάει από το πιάτο; Τί μπορούμε να κάνουμε εμείς σαν γονείς;
Πολλές φορές οι καλοκαιρινοί μήνες είναι συνδεδεμένοι με τη μακροχρόνια παραμονή των παιδιών στο σπίτι της γιαγιάς και του παππού. Εκεί, στο χωρίο ή στο νησί, μακριά από τον "έλεγχο" της μαμάς και του μπαμπά. Οι εποχές έχουν αλλάξει και το παιχνίδι μέχρι να νυχτώσει, στην πλατεία ή στη γειτονιά έχει αντικατασταθεί με πολύωρο παιχνίδι στο κινητό ή το τάμπλετ. Η φροντίδα και η έγνοια της γιαγιάς για τη διατροφή του παιδιού, που οδηγεί σε υπερπροσφορά τροφής, συνδυάζεται με την έλλειψη δραστηριότητας, και το αποτέλεσμα είναι ΕΚΡΗΚΤΙΚΟ.
Η ελληνίδα γιαγιά κουβαλάει ένα κατοχικό σύνδρομο, το οποίο δεν έχει βιώσει.
Το ένα σκέλος τους προβλήματος είναι η επιμονή, ώστε το εγγόνι να αδειάσει όλη τη μερίδα, η οποία κάποιες φορές είναι δυσανάλογη των αναγκών του. Όμως το στομάχι μπορεί και εκπαιδεύεται και όπως λέμε "ανοίγει". Μια υπερπροσφορά ποσότητας τροφής, την οποία το παιδί δεν αρνείται για πολλούς και διάφορους λόγους, από αγάπη μέχρι φόβο, οδηγεί σε μεγαλύτερο στομάχι και άρα μεγαλύτερη κατανάλωση τροφής και μετά το τέλος των διακοπών με τη γιαγιά.
Το άλλο σκέλος είναι η ποιότητα της τροφής. Όσο είναι μικρό το παιδί και τρώει αλεσμένη τροφή, οι γιαγιάδες μπορεί να επινοήσουν οποιαδήποτε συνταγή για να προσθέσουν θρεπτικά τρόφιμα μέσα στο φαγητό του μωρού. Συνδυασμούς που κανένας chef δεν έχει επιχειρήσει και που ελάχιστοι ενήλικες θα δοκίμαζαν. Μεγαλώνοντας όμως το παιδί και ξεκινώντας τη διαδικασία του πειραματισμού, η ποσότητα της τροφής μειώνεται και αυτό είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να διαχειριστεί η “αγχωμένη γιαγιά”. Σε αυτή την ηλικία η γιαγιά είναι έτοιμη να μαγειρέψει οτιδήποτε ζητήσει το εγγονάκι της, προκείμενου να μη μείνει νηστικό. Όλα τα παραπάνω έχουν ένα κοινό παρονομαστή. Το άγχος της γιαγιάς για το αν το εγγονάκι έχει φάει. Εδώ θυσιάζεται η ποικιλία στη διατροφή και φυσικά οποιαδήποτε προσπάθεια ώστε το παιδί να αποκτήσει σωστές διατροφικές συνήθειες.
Η γιαγιά της μαμάς είναι καλύτερη γιατί μου δίνει πιο πολλά γλυκά...
Ο ανταγωνισμός μεταξύ των γιαγιάδων και παππούδων των δύο πλευρών είναι υπαρκτός. Και σε αυτό το σημείο έρχεται η δωροδοκία με γλυκά, τηλεόραση, οθόνες και άλλες "καλές" συνήθειες.
Το συγκεκριμένο άρθρο ασχολείται μόνο με τις γιαγιάδες και τους παππούδες γιατί αυτοί οι άνθρωποι είναι οι γονείς μας και είναι απείρως πιο δύσκολο να τους επιβάλλουμε κανόνες, από κάθε άλλον "ξένο" που μπορεί να ασχολείται με τη φροντίδα του παιδιού. Πάμε λοιπόν σε πρακτικές συμβουλές:
- Εξηγούμε όμορφα στους γονείς μας πως σημασία έχει η ποικιλία στη διατροφή του παιδιού μας και όχι το γεμάτο στομαχάκι του, κάτι το οποίο είναι καθαρά υποκειμενικό. Επιβραβεύουμε τις διατροφικές συνήθειες των γονιών μας αν θεωρούμε οτι είναι καλές και τους ζητάμε να τις “περάσουν” στα εγγόνια τους. Αν η διατροφή των γονιών μας έχει περιθώρια βελτίωσης, τους επισημαίνουμε, πως η φροντίδα των εγγονιών τους είναι η κατάλληλη ευκαιρία να βελτιώσουμε όλοι μαζί τις συνήθειες μας και την υγεία μας.
- Υπενθυμίζουμε στους γονείς μας πως τους είμαστε ευγνώμονες που φροντίζουν τα παιδιά μας. Αυτό είναι καλό να το υπενθυμίζουμε και στους εαυτούς μας όταν θυμώνουμε μαζί τους και τους κάνουμε παρατηρήσεις.
- Ενημερώνουμε τους γονείς μας πως τα δεδομένα στην επιστήμη της διατροφής αλλάζουν. Η απάντηση στο επιχείρημα “και εγώ έτσι σε μεγάλωσα δεν έπαθες τίποτα” είναι απλή αν και δυσάρεστη για τη γενιά μας, “συμφωνώ πως μια χαρά μεγάλωσα, αλλά δυστυχώς η γενιά μου που έχει μεγαλώσει έτσι, έχει περισσότερα προβλήματα υγείας από τη γενιά τη δική σας και των προγόνων σας, που μεγάλωσαν με λιγότερη ποσότητα τροφής, γλυκά μόνο σε γιορτές και καθόλου τηλεόραση”. Όποια και αν είναι η πρώτη αντίδραση είναι ένα επιχείρημα που θα το σκεφτούν και θα το φιλτράρουν.
- Παίρνουμε απόφαση πως ο ρόλος των παππούδων και των γονιών είναι να “κακομάθουν” τα εγγόνια τους. Όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε εμείς οι γονείς τόσο καλύτερα θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Τα παιδιά με ένα μαγικό τρόπο, μαθαίνουν και ξεχωρίζουν τα “σπίτια”. Αυτό σημαίνει πως στο δικό μας σπίτι, χωρίς τον παππού και τη γιαγιά βάζουμε τους δικούς μας κανόνες.
- Παρακολουθούμε την καθημερινή διατροφή των παιδιών μας και προσπαθούμε να κρατάμε ισορροπία. Αν η γιαγιά θεωρεί πως πρέπει να ταϊζει τα παιδιά καθημερινά κρέας, ζητάμε ευγενικά να μαγειρέψει και κοτόπουλο αλλά και ψάρι και όχι μόνο κόκκινο κρέας. Επίσης, φροντίζουμε εμείς τις ημέρες που είμαστε υπεύθυνοι για τη διατροφή των παιδιών μας, να μαγειρέψουμε λαδερό ή όσπριο. Δεν πειράζει αν είναι Σάββατο και εμείς έχουμε φασολάκια λαδερά, αντί για μπιφτέκια. Όλα τρόφιμα είναι και πρέπει να έχουν ισάξια αντιμετώπιση στο τραπέζι μας και στην κουζίνα μας.
- Παραδοσιακά οι γιαγιάδες και οι παππούδες είναι εκείνοι που θα δώσουν παραπάνω γλυκό ή παγωτό. Αν η επίσκεψή μας στη γιαγιά είναι 2 φορές την εβδομάδα ή και ακόμα πιο σπάνια, δεν υπάρχει λόγος να ασχοληθούμε και να κάνουμε παρατηρήσεις. Αυτή η ημέρα θα είναι η εξαίρεση και όπως προαναφέρθηκε ο ρόλος της γιαγιάς είναι να τα κακομάθει. Μπορούμε όμως να ζητήσουμε να μειωθεί η ποσότητα και να είναι ένα είδος τη φορά, αφήνοντας ελεύθερους τους παππόύδες να αποφασίσουν. Δίνουμε πάντα την εναλλακτική του μη τρόφιμου, όπως τα αυτοκόλλητα ή ένα μολύβι ή κάτι άλλο από το περίπτερο ισάξιο σε κόστος. Αν η επαφή με τα παιδιά είναι καθημερινή, τότε θα πρέπει να μπουν όρια.
- Αν είμαστε εμείς χαλαροί από την αρχή με την διατροφή του παιδιού μας και δεν αγχωνόμαστε για το αν ήπιε όλο το γάλα του ή έφαγε όλη τη φρουτόκρεμά του, τότε είναι πολύ πιθανό να είναι και οι γονείς μας πιο ήρεμοι και να αποφύγουν τις υπερβολές.
- Το σημαντικότερο όλων είναι πως πρέπει να τηρήσουμε ουδέτερη στάση. Πρώτον οι οδηγίες που δίνουμε πρέπει να είναι ίδιες προς όλες τις γιαγιάδες και παππούδες και δεύτερον, δεν πρέπει να αποκτήσουμε ανταγωνισμό μαζί τους. Το παιδί μας ξέρει ποιοι είναι οι γονείς του και πάντα θα θέλει την προσοχή, την αγάπη και το χρόνο μας. Προσφέρουμε χρόνο στα παιδιά μας και όχι γλυκίσματα για να εξαγοράσουμε την αγάπη τους και να κατευνάσουμε τις τύψεις για τις ώρες που τους λείπουμε. Και όμως το παιχνίδι των παιδιών με τους γονείς και η συζήτηση με ενδιαφέρον για τη ζωή τους μπορεί να “νικήσει” οποιαδήποτε λιχουδιά.
- Επισημαίνουμε στους γονείς μας πόσα ωραία πράγματα μπορούν να μάθουν και να διηγηθούν στα εγγόνια τους και πόσο τυχερά είναι εκείνα που τους έχουν στη ζωή τους και εμείς που μας προσφέρουν τη βοήθεια τους.
Είναι πολύ συχνό και εύκολο να ρίχνουμε την ευθύνη για τις λάθος διατροφικές συνήθειες στους γονείς μας. Πριν το κάνουμε αυτό, καλό θα ήταν να κάνουμε την αυτοκρίτική μας. Ας παραδεχτούμε πως η βοήθεια που μας προσφέρουν είναι ανεκτίμητη. Οι περισσότεροι προσφέρουν με αγάπη και είναι κρίμα να τους ακυρώνουμε. Βάζουμε τους κανόνες μας από την αρχή, από πολύ πολύ νωρίς, όταν ακόμα θεωρούμε πως δεν χρειάζεται γιατί το παιδί μας είναι μόλις 3 μηνών. Συζητάμε πάντα ήρεμα και επαναλαμβάνουμε συνέχεια τις οδηγίες μας, και ας το θεωρούμε κουραστικό.
Βασικό: γινόμαστε ΟΜΑΔΑ για να είμαστε ΟΛΟΙ υγιείς.
