Γνωρίζεις πόσο σημαντικό είναι το οικογενειακό τραπέζι τόσο για τις διατροφικές συνήθειες που διαμορφώνει ένα παιδί όσο και για τις σχέσεις των μελών της οικογένειας. Και κατάφερες να βρεις χρόνο μεταξύ δουλειάς, απογευματινών δραστηριοτήτων και σιδερώματος, για να φάτε όλοι μαζί σαν οικογένεια. Μέχρι και τραπεζομάντηλο έστρωσες… αλλά ο 4 χρονών γιός σου δεν κάθεται με τίποτα στο τραπέζι. Η αλήθεια είναι ότι αυτό είναι φυσιολογικό. Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά δεν μπορούν εύκολα να μείνουν καθιστά για πολλή ώρα. Παρολαυτά, σε αυτή την ηλικία θα αρχίσεις να του εμπνέεις την αγάπη για το οικογενειακό γεύμα, προκειμένου να γίνει αγαπημένη συνήθεια αργότερα. Οπότε, μην εγκαταλείπεις την προσπάθεια.

Εννοείται ότι δεν μπορείς να κρατήσεις ένα νήπιο πολύ ώρα στο τραπέζι. Και σίγουρα δεν μπορείς να το κάνεις αυτό με το ζόρι. Προτροπές και συμβιβασμοί όπως «μείνε στην καρέκλα σου και μετά θα φάμε γλυκό» (διάβασε εδώ γιατί δε θέλεις να χρησιμοποιείς το γλυκό σαν τιμωρία ή ανταμοιβή) ή φωνές και καβγάδες για να μείνει καθιστό, δε θα έχουν καλό αποτέλεσμα. Αυτά δε θα τα κάνεις. Τι μπορείς, όμως, να κάνεις;

1. Αναπροσδιόρισε τους στόχους σου. Σε ένα οικογενειακό τραπέζι έχουμε δύο στόχους. Να γευματίσουμε, ώστε να τραφούμε αλλά και να επικοινωνήσουμε. Ένα νήπιο, όμως, δεν μπορεί να περιμένει την ώρα του γεύματος για να φάει, αν πεινάει. Αν πεινάσει νωρίτερα, δώσε του να φάει, ώστε να ικανοποιήσει τη βασική του αυτή ανάγκη και να είναι χαρούμενο και μετά, την ώρα του γεύματος, μπορείς να του φτιάξεις ένα όμορφο πιάτο με φρούτα ή λαχανικά, τυράκι… Ο σκοπός είναι να βρεθείτε όλοι μαζί, να κουβεντιάσετε και να το βοηθήσετε να αγαπήσει αυτήν τη διαδικασία.

2. Ζήτησέ του να φέρει και το συνοδό του. Σε ποιον δεν αρέσει να καταφτάνει σε ένα γεύμα με καλή παρέα. Μπορείς, λοιπόν, να καλέσεις και τον αγαπημένο του φίλο (αρκούδο, δεινόσαυρο, αυτοκίνητο, playmobil κλπ) με την προϋπόθεση ότι θα μείνει στο κάθισμά του και θα μετέχει και αυτός στη διαδικασία με «ευπρέπεια». Στο τραπέζι καλό είναι να μην παίζει με παιχνίδια, διότι λειτουργούν ως αντιπερισπασμός από τη λειτουργία του φαγητού, όμως το να καλέσεις το φίλο του, φέρνει τη διαδικασία ενός γεύματος πιο κοντά στα μέτρα του. Α και μην ξεχάσεις να βάλεις ένα παραπάνω σερβίτσιο. Ο αγαπημένος αυτός προσκεκλημένος δεν πρέπει να παραμείνει παραπονεμένος. Θα του σερβίρετε μία μικρή, πολύ μικρή ποσότητα φαγητού, αφού είναι μικρούλης. Ευκαιρία να αρχίσει να συνειδητοποιεί το παιδί την αξία της μερίδας και της σωστής ποσότητας.

         Ποια είναι η σωστή μερίδα για ένα παιδί;

3. Συζητήστε! Αλλά μην ξεχνάς να τον εντάξεις μέσα στη συζήτηση. Η κατάσταση στα Βαλκάνια, ο απλήρωτος λογαριασμός του ρεύματος και η απέναντι που αφήνει τις ακαθαρσίες του σκύλου της όπου να’ναι, μάλλον δεν τον ενδιαφέρουν. Μπορείτε, φυσικά, να συζητήσετε με λόγια απλά και χωρίς ένταση και για την κυρία απέναντι, οπότε να αρχίσει να συνειδητοποιεί την έννοια της κοινωνικής ευθύνης. Μην ξεχάσεις, όμως, να του μιλήσεις για κάτι που έμαθες σχετικά με τον στεγόσαυρο (γκούγκλαρε λίγο…) και ρώτα τον την άποψή του. Τα παιδιά βαριούνται τις συζητήσεις των μεγάλων και τα βουβά γεύματα, προσπάθησε να τραβήξεις την προσοχή του εναλλάσσοντας τις συζητήσεις από κάποια πιο ενδιαφέρουσα για σένα σε κάποια πιο κοντά στα δικά του ενδιαφέροντα και το αντίστροφο. Λίγο αργότερα που το παιδί θα φύγει από το τραπέζι (γιατί κάποια στιγμή θα φύγει!) μπορείτε να συζητήσετε και κάτι πιο ενδιαφέρον «για μεγάλους».

4. Φρόντισε για τις επιλογές του. Όταν το παιδί έρθει στο τραπέζι, δώσε του την ευκαιρία να επιλέξει τι θέλει να φάει. Μπορείς να έχεις υγιεινές επιλογές διαθέσιμες αλλά άσε αυτόν να επιλέξει, αν θέλει τυρί ή λαχανικό ή φρούτο ή λίγη πατάτα κλπ. Μην αγχώνεσαι για την ποσότητα. Αν φάει λίγο, φύλαξέ του το υπόλοιπο για λίγο αργότερα που θα πεινάσει. Αν πάλι φάει πολύ (ενώ ήταν ήδη φαγωμένος), υπολόγισε την επόμενη φορά να ρυθμίσεις ωράρια και ποσότητες γευμάτων, ώστε να μην καταλήγει να τρώει δύο γεύματα αντί του ενός). Σε κάθε περίπτωση, οι τσακωμοί και οι καβγάδες για το πόσο ή το τι θα φάει, δε θα δημιουργήσουν ένα θετικό συνειρμό για το οικογενειακό τραπέζι.

        Ανήκεις κι εσύ στο club του άδειου πιάτου;

5. Έμπλεξέ τον και στην προετοιμασία του γεύματος. Ένα παιδί το οποίο σέρβιρε τον αρακά στο πιάτο του μπαμπά του ή έπλυνε τα καροτάκια για να τα καθαρίσει η μαμά και τα τοποθέτησε μέσα στο πιάτο μόνο του (κάνοντας ίσως και ένα σχήμα μέσα στο πιάτο) είναι πιο πιθανό να καθίσει στο τραπέζι με την οικογένεια. Έχει την περιέργεια να δει αν θα του αρέσει του μπαμπά ο αρακάς που του σέρβιρε ή η πιατέλα με τα καροτάκια. Θέλει να τον συγχαρούμε που βοήθησε να τον επιδοκιμάσουμε - «τι ωραία που τα έκανες!», όπως λέμε στη μαμά «γεια στα χέρια σου». (Βρες εδώ ιδέες για το τι μπορεί να κάνει στην κουζίνα ένα παιδί σε κάθε ηλικία.)

6. Πάρε βαθιές αναπνοές! Είναι φυσιολογικό να λερώνονται τα πάντα όταν τρώει ένα μικρό παιδί. Είναι πολύ σημαντικό να μάθουμε σε ένα παιδί τρόπους. Πρέπει σύντομα να μάθει να σκουπίζει τα χέρια του στην πετσέτα, να μη λερώνει το τραπέζι, να τρώει σωστά κλπ… Όχι όμως ένα παιδί 3-4 ετών. Φυσικά κάθε τι που του μαθαίνουμε από μικρή ηλικία είναι καλό. Όμως πριν τα 5 του, συνήθως δεν έχει αναπτύξει τη λεπτή κινητικότητα αλλά και το συντονισμό του χεριού με τα μάτια σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταφέρει να τρώει «ευπρεπώς». Οπότε το να τον παρατηρείς ή να του φωνάζεις ή να θυμώνεις, δεν μπορεί να έχει αποτέλεσμα. Αυτό που θα μπορούσες να κάνεις είναι μετά το φαγητό να τον καλέσεις ως βοηθό να καθαρίσετε το χώρο του γεύματος «από τα ψίχουλα και τις βρωμίτσες που κάναμε ως οικογένεια την ώρα που τρώγαμε».

7. Κλείσε τις οθόνες! Το ότι οι οθόνες δεν έχουν θέση στο οικογενειακό τραπέζι, το έχεις διαβάσει. Μας αποσυντονίζουν και δεν επιτρέπουν ούτε να συγκεντρωθούμε στην τροφή μας (στην απόλαυση και στον κορεσμό που αυτή προκαλεί) αλλά ούτε και να επικοινωνήσουμε. Μην ξεχάσεις όμως και ότι το παιδί ήρθε στο τραπέζι με δυσκολία (στην πραγματικότητα ίσως ήθελε να παίξει με εκείνους τους δεινόσαυρους) και είναι έτοιμο να φύγει μέσα στα επόμενα 5 λεπτά. Επομένως, αν δεν πρόκειται για κάτι πραγματικά επείγον, προσπάθησε να μη σηκώσεις ούτε το κινητό που χτυπάει. Ζύγισέ τα σωστά: μήπως τελικά μπορεί να περιμένει 5 λεπτά;

Μπράβο σου! Κατάφερες να κάνεις το μικρό σου να μείνει στο τραπέζι 7 λεπτά! Είναι πολύ! Μην το ξεχνάς! Ευχαρίστησέ τον και άσε τον να φύγει! Δες το σαν επιτυχία! Δες το σαν μία ευκαιρία να τα πείτε και λίγο σα ζευγάρι ή να ασχοληθείτε πιο επικεντρωμένα και με τις ανάγκες του πιο μεγάλου παιδιού της οικογένειας.