Η παιδική ηλικία είναι καθοριστική για την υγεία ενός ανθρώπου. Τα ερεθίσματα που έχουμε δεχτεί, οι συνήθειες που έχουμε διαμορφώσει, ο τρόπος που έχει τραφεί το σώμα και έχει αναπτυχθεί, μας ακολουθούν σε όλη μας τη ζωή.
Τα θρεπτικά συστατικά
Όταν αναφερόμαστε στην τροφή, συνήθως μιλάμε για δύο πράγματα: αν μας κάνει καλό ή κακό και αν μας παχαίνει ή όχι. Αν το παιδί σου έχει φυσιολογικό βάρος, μπορεί να μη σε απασχολεί το πόσο τρώει ή αν αυτό που τρώει, το παχαίνει, σίγουρα όμως πρέπει να σε απασχολεί, αν με το φαγητό που τρώει τρέφεται ουσιαστικά.
«τρώει ποικιλία τροφίμων;»
Συνήθως χωρίζουμε τα τρόφιμα σε 5 ομάδες: πρωτεΐνες, δημητριακά, γαλακτοκομικά, φρούτα-λαχανικά και λιπαρά. Αλλά και μέσα στην κάθε ομάδα τα τρόφιμα έχουν ιδιότητες και θρεπτικά συστατικά πολλά και διάφορα να προσφέρουν. Το παιδί που αναπτύσσεται έχει μεγάλες ανάγκες θρεπτικών συστατικών. Ο εγκέφαλός του χρειάζεται γλυκόζη, βιταμίνες Β, ω3 λιπαρά κλπ. Οι μύες του χρειάζονται πρωτεΐνη, γλυκόζη, μαγνήσιο κλπ. Τα κόκαλά του χρειάζονται ασβέστιο, μαγνήσιο, βιταμίνη Κ και D κλπ για να φτάσουν στην υψηλότερη δυνατή οστική πυκνότητα. Κι αυτά είναι μόνο ενδεικτικά παραδείγματα.
Η ποικιλία στη διατροφή ενός παιδιού του προσφέρει θρεπτικά συστατικά που θα καθορίσουν την ανάπτυξή του και θα διαμορφώσουν την υγεία του.
«τρώει αγνές, καθαρές τροφές;»
Η αλήθεια είναι ότι η βιομηχανία τροφίμων μας έχει λύσει τα χέρια και μας έχει κάνει τη ζωή πιο εύκολη. Πολλά καταστήματα πουλάνε σνακ ή μικρογεύματα (σάντουιτς, μπάρες, σαλάτες, τυρόπιτες κλπ) και υπάρχει ποικιλία έτοιμων συσκευασμένων προϊόντων (αλλαντικά, τυριά, κονσέρβες, κατεψυγμένα, μπισκότα, κέικ, κράκερς κλπ). Πολλοί γονείς προσέχουν τι θα φάει το παιδί τους, ειδικά αν έχει βάλει λίγα κιλά ή αν έχει «τάση» να παχύνει. Αν ανήκεις στους γονείς που το παιδί σου γυμνάζεται και είναι αδύνατο ή έχει ένα σωματότυπο αδύνατο, ίσως είσαι πιο ελαστικός με το τι θα φάει το παιδί. Καλό θα ήταν, όμως, πριν αγοράσετε το αγαπημένο του σνακ, να ρίξετε μία ματιά μαζί στα συστατικά από τα οποία είναι φτιαγμένο. Ακόμα κι αν το παιδί σου είναι αδύνατο, αξιοποιείστε μία επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ, για να μελετήσετε τις ετικέτες τροφίμων. Συζητήστε και επιλέξτε μαζί ένα σνακ που θα του αρέσει και ταυτόχρονα θα έχει φτιαχτεί με όσο το δυνατόν καλύτερες πρώτες ύλες.
Κάντε μαζί μία λίστα γρήγορων, υγιεινών και αγαπημένων γευμάτων ή μικρογευμάτων που μπορείτε να αγοράσετε ή να φτιάξετε στο σπίτι χωρις πολύ κόπο, όταν βιάζεστε.
Οι καλές συνήθειες
Τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας είναι κατά γενική ομολογία ανησυχητικά αυξημένα. Οι συμπεριφορές που έχουν κατηγορηθεί γι’ αυτό είναι πολλές:
Τα παιδιά
- παίζουν και ασκούνται λιγότερο,
- χρησιμοποιούν παρατεταμένα οθόνες (TV, υπολογιστές, ταμπλέτες κλπ),
- καταναλώνουν συχνά σνακ πλούσια σε λίπος δεν τρώνε αρκετά φρούτα και λαχανικά.
Κι όμως, τις ίδιες συμπεριφορές συχνά παρουσιάζουν και παιδιά που είναι αδύνατα. Τι πρέπει να κάνεις τότε; Μπορείς να κοιμάσαι ήσυχα, επειδή το βάρος του παιδιού σου είναι φυσιολογικό;
Έρευνες έδειξαν ότι ακόμα και όταν οι κακές συνήθειες δεν συνδέονται με τα κιλά του παιδιού σου όσο είναι μικρό, καθιερώνονται και επιδρούν αργότερα στην εφηβεία ή την ενήλικη ζωή του.
Με άλλα λόγια, παιδιά που σήμερα δεν έχουν κανένα πρόβλημα με το βάρος τους αλλά δεν έχουν μάθει να κάνουν υγιεινές διατροφικές επιλογές και να ασκούνται, αύριο έχουν πολύ μεγάλη πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες.
Γι’ αυτό μην ξεχνάς:
- Μάθε στο παιδί σου να είναι δραστήριο μέσα από το παιχνίδι και την άσκηση.
- Μείωσε το χρόνο που περνάει μπροστά σε μία οθόνη σε λιγότερο από μία ώρα την ημέρα.
- Μάθε του να κάνει σωστές επιλογές τροφίμων. Να καταναλώνει συχνότερα θρεπτικά τρόφιμα και μόνο 1-2 φορές την εβδομάδα λιπαρά σνακ και γλυκά.
Η σχέση με το φαγητό
Το φαγητό είναι τροφή, απόλαυση, ανακούφιση, δύναμη και πολλά άλλα. Το φαγητό είναι μέσα στη ζωή μας και ξέρεις πολύ καλά ότι είναι μία σχέση που χτίζεται σταδιακά και μας ακολουθεί παντού. Γι’ αυτό προσπάθησε να διαμορφώσεις μία θετική σχέση του παιδιού σου με το φαγητό. Ακόμα κι αν είναι αδύνατο και δεν έχει την κακή συνήθεια να τρέχει στο ψυγείο κάθε φορά που νιώθει αγχωμένο ή βαριέται, εσύ προσπάθησε:
- Να μη μιλάς για το βάρος του σώματος μπροστά στα παιδιά. Μη σχολιάζεις το δικό σου σώμα, των γνωστών ή των φίλων στα παιδιά σου.
- Να αποφύγεις να χρησιμοποιείς το φαγητό ως ανταμοιβή ή τιμωρία. Του δίνεις μία διάσταση η οποία δε θα έπρεπε να υπάρχει στο φαγητό.
- Να διαπαιδαγωγήσεις το παιδί σου με ηρεμία, συζήτηση και ευχάριστη διάθεση, ώστε να μην προκληθούν πιέσεις και απωθημένα στο μυαλό του.
Η προσχολική και σχολική ηλικία είναι καθοριστική για την υγεία. Οι καλές συνήθειες της παιδικής ηλικίας διαμορφώνουν γερούς και υγιείς ενήλικες.