Αυτό το άρθρο είναι αφιερωμένο σε όλους εκείνους τους γονείς που φτιάχνουν περισσότερες από μια επιλογές γεύματος. Μοιάζουν περισσότερο με μάγειρα σε μικρό εστιατόριο παρά με γονιό.

Φασολάκια λαδερά για τη μαμά και τον μπαμπά.

Μακαρόνια με τυρί για την κόρη.

Κοτομπουκιές για τον γιο. 

…

Σε κάποιες οικογένειες ο αριθμός επιλογών φαγητού σε κάθε γεύμα είναι ίδιος με τον αριθμό των ατόμων που θα βρεθούν στο ίδιο τραπέζι.

Οι περισσότεροι γονείς υποκύπτουν στις πιέσεις των παιδιών, γιατί είναι ο πιο γρήγορος και εύκολος τρόπος να υπάρξει ηρεμία στην ώρα του φαγητού. Κάποιες φορές, μπορεί απλά το διαφορετικό πρόγραμμα των μελών της οικογένειας να οδηγεί σε διαφορετικά πιάτα.

Όποιος και αν είναι ο λόγος, εμείς ως διαιτολόγοι οφείλουμε να σε ενημερώσουμε για τον κίνδυνο που κρύβει αυτή η τακτική, κυρίως για τα παιδιά που είναι “δύσκολα” στο φαγητό. 

Φαγητό “κατά παραγγελία” για κάθε μέλος της οικογένειας. Τι είναι;

Στα αγγλικά υπάρχει ο όρος “short order cooking” το οποίο σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει”παραγγελία τελευταίας στιγμής”. Στην πραγματικότητα είναι το μαγείρεμα διαφορετικού είδους φαγητού για κάθε μέλος της οικογένειας. Είναι ακριβώς το αντίθετο απο το “οικογενειακό γεύμα”, όπου όλοι κάθονται στο τραπέζι και μοιράζονται το ίδιο φαγητό.

Ο όρος προέρχεται από τα εστιατόρια όπου ο κάθε πελάτης δίνει ξεχωριστή παραγγελία.

Γιατί είναι “κακό” να φτιάχνεις διαφορετικό φαγητό για κάθε παιδί;

Ακολουθώντας την τακτική των διαφορετικών γευμάτων, περιορίζεις τις διατροφικές επιλογές του παιδιού σου. Είναι σχεδόν βέβαιο πως αν ρωτήσεις το παιδί σου “θέλεις να δοκιμάσεις λίγο από τα καροτάκια μου ή το μπιφτέκι μου;”, ενώ έχει μπροστά του τα αγαπημένα του “νερόβραστα” μακαρόνια, η απάντηση που θα πάρεις θα είναι αρνητική. 

Σερβίροντας πάντα το αγαπημένο του φαγητό, αποφεύγοντας να το φέρεις σε επαφή με νέες γεύσεις, ουσιαστικά το αποτρέπεις απο το να δοκιμάσει, ακουμπήσει, μυρίσει κάποια νέα τροφή. Το άγχος σου για να φάει και η επιθυμία σου να μην πετάξεις το φαγητό, σε οδηγεί στην προσφορά μονότονων γευμάτων, που ξέρεις εξ αρχής πως θα καταναλώσει.

Και αν το παιδί μου είναι “πολύ δύσκολο” στο φαγητό;

Όλα τα παιδιά περνάνε μια φάση που γίνονται πολύ επιλεκτικά με την τροφή τους. Απο εκεί που τη μια μέρα έτρωγαν σχεδόν τα πάντα χωρίς κανένα παράπονο και δυσαρέσκεια, λες και κάτι μαγικό συμβαίνει και αλλάζουν διατροφικές συνήθειες και επιθυμίες. Η αλήθεια είναι πως δεν συμβαίνει κάτι μαγικό. Η μοναδική μαγεία είναι πως το φαγητό είναι από τα πρώτα όπλα που έχει ένα μικρό παιδί για να τραβήξει την προσοχή. 

Όταν λοιπόν ένα παιδί είναι εξαιρετικά επιλεκτικό και δύσκολο με το φαγητό και έχει λιγότερες από 25 επιλογές τροφίμων που του αρέσει να καταναλώνει, το να καθίσει και να φάει το ίδιο φαγητό με την υπόλοιπη οικογένεια είναι ακόμα πιο δύσκολο. 

Τα παιδιά που είναι “δύσκολα” στο φαγητό, έχουν ελάχιστες πιθανότητες να δοκιμάσουν ένα νέο τρόφιμο, από το πιάτο κάποιου άλλου, ακόμα και αν αυτός ο άλλος είναι ένα στενό και οικείο τους πρόσωπο. Μέσα στο μυαλό αυτών των παιδιών ενισχύεται η “διαφορετικότητά” τους. Θεωρούν πως διαφέρουν από τους υπόλοιπους, αφού έχουν το δικό του ξεχωριστό φαγητό. 

Έτσι θα συνεχίσουν να κατηγοριοποιούν το φαγητό σε δυο ομάδες. Το φαγητό ΜΟΥ και το φαγητό ΤΟΥΣ. Αντιθέτως θα έπρεπε να θεωρούν όλα τα τρόφιμα ως πιθανές επιλογές διατροφής. Βάζοντας τέλος σε αυτό τον νοερό φαύλο κύκλο, ένα “δύσκολο” παιδί στο φαγητό, κάνει ένα πολύ μεγάλο βήμα στο να δοκιμάσει νέα τρόφιμα.

Πώς βάζεις τέλος στα διαφορετικά φαγητά για κάθε μέλος της οικογένειας;

Μπορεί να έχεις αναγνωρίσει και εσυ τον εαυτό σου σε αυτό το άρθρο. Μπορεί και να έχεις πεισθεί για το πόσο πίσω κρατάει αυτή η τακτική, τη διατροφική εκπαίδευση ενός παιδιού. Μπορεί και να είσαι έτοιμος να προσπαθήσεις, αλλά είμαστε σίγουρες πως δεν ξέρεις από που να αρχίσεις και πως να το κάνεις. Σκέφτεσαι, όλες αυτές τις φωνές, τα νεύρα, τα ξεσπάσματα, τα κλάματα και την ένταση που θα βιώσεις όταν στο επόμενο ¨οικογενειακό γεύμα” κάνει την εμφάνισή του το κοινό για όλους “οικογενειακό φαγητό”. 

Δεν έχεις άδικο. Η αλήθεια είναι πως κάτι τέτοιο θα συμβεί όταν έχεις ένα “δύσκολο στο φαγητό” παιδί και απλά μια μέρα εμφανίσεις ένα φαγητό για όλους. 

Ακολούθησε τα 5 βήματα που σου προτείνουμε και λύσε το πρόβλημα.

#1. Κάνε λίστα με τα αγαπημένα του.

Ως γονιός που φροντίζει για τα οικογενειακά γεύματα, συνήθως ψάχνεις να βρεις τι θα μαγειρέψεις, που να καλύπτει τις επιθυμίες όλων. Μερικές φορές, αυτό μπορεί να χρειάζεται εξτρα “δημιουργικότητα”, ώστε να είναι όλοι ικανοποιημένοι. Αυτό που θες να πετύχεις, είναι το παιδί σου να δει το φαγητό ΤΟΥ, στο ρόλο του ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΓΕΥΜΑΤΟΣ.

Αρχικά, φτιάξε μια λίστα με όλα τα τρόφιμα που το παιδί σου τρώει συνήθως ευχάριστα. Πρόσεξε, εδώ μιλάμε για τρόφιμα που ΣΥΝΗΘΩΣ τρώει, όχι για κάποιο τρόφιμο ή φαγητό που έχει δοκιμάσει μια φορά και το είχε φάει. Δεν μπορείς να βασιστείς σε τρόφιμα με τα οποία δεν έχει εξοικειωθεί. Σε αυτή τη λίστα θα καταγράψεις οποιοδήποτε τρόφιμο. Σνακ, φρούτο, λαχανικό, γλυκό, οτιδήποτε τρώει τις περισσότερες φορές που του το προσφέρεις. 

#2. Σχεδίασε γεύματα με τα “αγαπημένα” του.

Αφού έφτιαξες τη λίστα των “αγαπημένων”, τώρα έρχεται η ώρα να τα εκμεταλλευτείς. Σε κάθε ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΓΕΥΜΑ συμπεριλαμβάνεις 1-3 αγαπημένα τρόφιμα. Μην σκέφτεσαι και μην περιορίζεσαι από γευστικούς συνδυασμούς. Για παράδειγμα, αν αγαπάει τις κοτομπουκιές, το τυρί, τα κράκερς, τις φρυγανιές, το ψωμί κτλ, θα πρέπει να συμπεριλάβεις ένα από αυτά στο πιάτο του μαζί με το ΚΥΡΙΩΣ γεύμα που έχεις ετοιμάσει για όλη την οικογένεια. Δεν πειράζει αν δίπλα στο παστίτσιο βάλεις κρακεράκια ή ψωμί.

Μην απογοητευτείς αν δεν ακουμπήσει το κυρίως και περιοριστεί μόνο στα κρακεράκια. Είναι απολύτως φυσιολογικό και αναμενόμενο. Πρώτα πρέπει να συνηθίσει το παιδί στην εικόνα του πιάτου του, το οποίο πλέον περιλαμβάνει το ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΦΑΓΗΤΟ. 

Όταν το παιδί δεν έχει συνηθίσει να τρώει το ίδιο φαγητό με την υπόλοιπη οικογένεια, πρέπει να ξεκινήσεις από τα πιο απλά και βασικά βήματα. 

1. Να έρθει στο τραπέζι ήρεμο και ευδιάθετο και να παραμείνει καθιστό.
2. Να είναι τα γεύματα του έτσι ρυθμισμένα, ώστε την ώρα που θα σερβιριστεί το φαγητό του, να έχει όρεξη.
3. Να σταματήσει να κάνει το διαχωρισμό του δικού του φαγητού από της υπόλοιπης οικογένειας, μέσα στο μυαλό του. 

#3. Ενημέρωσε το παιδί σου για την “αλλαγή”.

Αν το παιδί σου έχει συνηθίσει να “παραγγέλνει” το φαγητό του, δεν μπορείς να του εμφανίσεις ξαφνικά ένα πιάτο με το ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΓΕΥΜΑ. Αυτό θα δημιουργήσει επικές εντάσεις.

Προετοίμασε το παιδί σου αρκετά νωρίτερα. Εσύ ξέρεις καλύτερα, αν αυτό πρέπει να γίνει το ίδιο πρωί ή αρκετές μέρες πριν. Ενημέρωσε το πως από την τάδε ημέρα, θα αλλάξετε τρόπο που τρώτε σαν οικογένεια και επειδή είσαστε πολύ αγαπημένοι, θα μοιράζεστε το ίδιο είδος φαγητού. Ταυτόχρονα καθησύχασε το όμως, πως το γεύμα του θα συνοδεύεται από κάποιο από τα αγαπημένα του τρόφιμα (βλ.λίστα με αγαπημένα).

Διάλεξε προσεκτικά την ώρα που θα το ανακοινώσεις στο παιδί σου. Χρειάζεται ηρεμία. Επέλεξε μια ώρα που είσαστε και οι δύο χαλαροί και περνάτε όμορφα. Η ώρα μετά το σχολείο και όταν είναι πολύ κουρασμένο, σίγουρα δεν είναι οι καταλληλότερες.

#4. Μην το πιέσεις να φάει το ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΦΑΓΗΤΟ.

Ένας από τους λόγους που αρέσει στα παιδιά το “φαγητό κατά παραγγελία” είναι γιατί δεν θέλουν να φάνε το ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΦΑΓΗΤΟ. Εξήγησε στο παιδί σου πως μπορεί να φάει ό,τι θέλει απο το τραπέζι ή το πιάτο του (αν το έχεις ήδη σερβίρει). Πρόσεξε όμως να κρατήσεις τον λόγο σου. Το παιδί σου πρέπει να σε εμπιστευτεί. Για αυτό, θα πρέπει να μην το πιέσεις να δοκιμάσει το φαγητό. Άλλο προτείνω και προσφέρω και άλλο πιέζω! Δώσε του την επιλογή!

#5. Υπομονή και επιμονή.

Προφανώς και η αλλαγή δεν μπορεί να συμβεί απο τη μια μέρα στην άλλη. Ξεκίνα με ένα ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΦΑΓΗΤΟ την εβδομάδα. Μετά απο 2-3 εβδομάδες μπορείς να προχωρήσεις στο οικογενειακό φαγητό του Σαββατοκύριακου και κάπως έτσι θα προσθέτεις μέρες. 

Ανεξαρτήτως απο τη συχνότητα των ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΓΕΥΜΑΤΩΝ, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει σταθερότητα. Για αυτό πρέπει να προγραμματίσεις εγκαίρως τα γεύματα αυτά. 

• Φτιάξε λίστα με τα “οικογενειακά φαγητά”.
• Προμηθεύσου τα υλικά. 
• Ενημέρωσε όλα τα ενήλικα μέλη της οικογένειας σου.
• Ετοίμασε το φαγητό με τη βοήθεια των παιδιών. 
• Ετοίμασε το τραπέζι με τη συμμετοχή των παιδιών.

Να έχεις πάντα στο μυαλό σου, πως όσο καλά και αν το έχεις οργανώσει, είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν αντιδράσεις. Πρέπει να παραμείνεις σταθερός και στη συχνότητα προσφοράς “οικογενειακού γεύματος” αλλά και στη δέσμευσή σου προς τα παιδιά, να μην τα πιέσεις να φάνε το φαγητό. Κέρδισε την εμπιστοσύνη των παιδιών. Έτσι, μετά από λίγες προσπάθειες, όλα θα πάρουν τον δρόμο τους. 

Μην εγκαταλείπεις την προσπάθειά σου. 

Προσφέροντας “οικογενειακό φαγητό” 

• δείχνεις την αγάπη σου στο παιδί, φροντίζοντας τη σωστή διατροφή του
• βοηθάς να δυναμώσει ο οικογενειακός δεσμός
• έχεις περισσότερο χρόνο για εσένα και την οικογένεια σου.

Καλή επιτυχία!