Αρκετές φορές μας στέλνετε αυτή την ερώτηση, η οποία συνήθως αφορά παιδάκια που ξεκινάνε τα μη αλεσμένα. Η αλήθεια είναι, πως κατανοούμε την έγνοια σας να τρώει το μικρό σας όλες τις ομάδες τροφίμων για να έχει μια ισορροπημένη διατροφή. Τι σημαίνει όμως “δεν τρώει κρέας”; Είναι το ίδιο με το δεν τρώει τίποτα ζωικό (π.χ. αβγό, γαλακτοκομικά); Πώς θα προσλάβει τον απαραίτητο σίδηρο; Αυτά και άλλα ερωτήματα σχετικά με την κατανάλωση κρέατος και πως επηρεάζει την ανάπτυξη του μικρού σας, θα απαντήσουμε σε αυτό το άρθρο. 

Τα μωρά (και όχι μόνο) αγαπούν τους υδατάνθρακες!

Όσο εύκολο είναι για ένα δίχρονο να φάει οτιδήποτε περιέχει υδατάνθρακα, όπως ψωμί, κράκερ, μπισκότο, πατάτα, μακαρόνι κλπ, άλλο τόσο δύσκολο μπορεί να είναι να φάει τυρί ή αβγό ή κρέας. Μοιάζουν με μικρά τερατάκια που μπορούν να καταβροχθίσουν οτιδήποτε θα τους δώσει ΕΝΕΡΓΕΙΑ. Εκεί είναι το μυστικό. Οι υδατάνθρακες δεν είναι κακοί. Εδώ, μιλάμε για υδατάνθρακες απο δημητριακά ολικής άλεσης, από αμυλούχα λαχανικά, όπως οι πατάτες, για φρουκτόζη απο τα φρούτα και ναι όλα αυτά έχουν ένα κοινό βασικό χαρακτηριστικό:

“ΕΝΕΡΓΕΙΑ” 

Όλοι οι υδατάνθρακες στο σώμα μας μετατρέπονται σε γλυκόζη. Η γλυκόζη είναι το ενεργειακό νόμισμα του οργανισμού μας. Είναι η πηγή ενέργειας του. Φυσικά, ως εξελιγμένο μοντέλο, μπορεί να πάρει ενέργεια και απο αλλού, αλλά προτιμάει τη γλυκόζη. Για αυτό είναι φτιαγμένο και προγραμματισμένο, αλλά επειδή έχει τρομερά εξελιγμένα συστήματα επιβίωσης, αν δεν έχει γλυκόζη θα χρησιμοποιήσει άλλες πηγές. 

Τα βρέφη και τα νήπια αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς και επίσης είναι αεικίνητα. Άρα χρειάζονται ενέργεια, οπότε αναζητούν τους υδατάνθρακες σαν πεινασμένα γκρέμλινς. Τις πρωτεΐνες τις θέλουν για να χτίσουν.

Πρωτεΐνη από που θα πάρουν;

Εμείς οι ενήλικες έχουμε την λανθασμένη εντύπωση πως η πρωτεϊνη βρίσκεται μόνο στα ζωικά τρόφιμα. Λάθος. 

Οι πρωτεϊνες χωρίζονται σε ζωικές και φυτικές και είναι ένα σύνολο αμινοξέων. Τα αμινοξέα είναι τα τουβλάκια της κάθε πρωτεϊνης. Στο σύνολό τους είναι 20 και 9 απο αυτά είναι απαραίτητα για τον οργανισμό μας, γιατί δεν μπορεί να τα φτιάξει. Και όπως πολύ καλά καταλαβαίνετε, τα υπόλοιπα 11, μπορεί να τα φτιάξει ο ίδιος ο οργανισμός μας από την αρχή. Ναι έχει τη συνταγή, μαζεύει τα υλικά και εκτελεί. 

Η διαφορά ανάμεσα στις ζωικές και φυτικές πρωτεΐνες, είναι πως οι ζωικές μας παρέχουν και τα 9 απαραίτητα αμινοξέα, ενώ οι φυτικές θέλουν τους κατάλληλους συνδυασμούς και λίγο περισσότερη γνώση. Άρα, μήπως τελικά το μικρό μας παίρνει αρκετή πρωτεΐνη και δεν έχουμε λόγο να αγχωνόμαστε; 

Πόση πρωτεΐνη χρειάζεται ένα μικρό παιδί (νήπιο);

Οι ημερήσιες ανάγκες πρωτεϊνης ενός νηπίου είναι ίσες με το βάρος του. Για παράδειγμα:

για ένα παιδάκι που ζυγίζει 14 κιλά, οι ημερήσιες ανάγκες πρωτεΐνης είναι 14 γραμμάρια. 

Μπορεί να φαίνονται λίγες, αφού δεν έχουν καμμία σχέση με το μοντέλο διατροφής που ακολουθείται στο μεγαλύτερο τμήμα του Δυτικού κόσμου. Σκέψου όμως, πως η υπερκατανάλωση πρωτεΐνης και ζωικών προϊόντων είναι κάτι νέο (τελευταία 50 χρόνια περίπου) σε σχέση με τη διατροφή των προγόνων μας και πώς έχουμε εξελιχθεί ως είδος. 

Τι σημαίνει 14 γραμμάρια πρωτεΐνης; Που βρίσκονται; 

1 κούπα γάλα (200ml) περιέχει 7γραμ. πρωτεϊνης. Άρα, το μικρό σου μόνο από 2 κούπες γάλα την ημέρα έχει καλύψει τις ημερήσιες ανάγκες του. Μπορεί να φαίνεται υπερβολικό, όμως εμείς απλά θέλουμε να σε καθησυχάσουμε, πως το μικρό σου παίρνει την πρωτεϊνη που χρειάζεται ακόμα και αν δεν προτιμάει το κρέας. 

Αν δεν πίνει γάλα όμως; 

Σπάνια έχουμε συναντήσει νήπιο που συνειδητά να αποφεύγει όλα τα ζωικά προϊόντα. Στις περιπτώσεις που το μικρό ακολουθεί τη χορτοφαγική διατροφή των γονιών, τότε υπάρχει η ειδική καθοδήγηση, ώστε με τους κατάλληλους διατροφικούς φυτικούς συνδυασμούς να καλυφθούν οι ανάγκες του. 

Μα, αν δεν φάει κρέας πως θα πάρει σίδηρο;

Όπως είδαμε και παραπάνω, οι ανάγκες ενός νηπίου σε πρωτεΐνη καλύπτονται επαρκώς και χωρίς κρέας. Τι γίνεται όμως με τον σίδηρο, ο οποίος είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη του παιδιού;

Γνωρίζεις πως ο σίδηρος αποθηκεύεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης στον οργανισμό του μωρού; Τα πρόωρα μωράκια και εκείνα με πολύ χαμηλό βάρος γέννησης χρειάζονται λίγο περισσότερη προσοχή, αφού μπορεί, όταν γεννιούνται, οι αποθήκες σιδήρου τους να μην είναι γεμάτες. 

Η λύση δεν βρίσκεται πάντα στα συμπληρώματα, εκτός και αν υπάρχει σύσταση απο τον παιδίατρο. Τα περισσότερα βρέφη και νήπια, προσλαμβάνουν τον απαραίτητο για αυτά σίδηρο από την τροφή τους, ζωική και φυτική. Επειδή ο σίδηρος που βρίσκεται στα φυτικής προέλευσης τρόφιμα είναι “μη - αιμικός” δεν απορροφάται το ίδιο αποτελεσματικά με τον “αιμικό” σίδηρο των ζωικών τροφών. Οι κατάλληλοι συνδυασμοί, αλλά και η μεγαλύτερη έμφαση στις φυτικές πηγές σιδήρου, μπορούν να βοηθήσουν στην επαρκή πρόσληψη σιδήρου, ακόμα και σε παιδιά που τρώνε ελάχιστο έως καθόλου κρέας. 

Παρακάτω, έχουμε μια λίστα με τρόφιμα φυτικής προέλευσης πλούσια σε σίδηρο. Προσπάθησε να τα εναλλάσσεις και να υπάρχει ποικιλία στη διατροφή του παιδιού. Καλές οι φακές και γνωρίζουμε από τους γονείς μας πως έχουν σίδηρο, όμως δοκίμασε να τους βάλεις και λίγο κουρκουμά και φυσικά ένταξε και τα υπόλοιπα όσπρια στο παιχνίδι. Τα φασόλια έχουν μεγάλη ποικιλία σε χρώμα, σχήμα και συνταγές. Αντί για ρύζι, φτιάξε κινόα και στις σούπες πρόσθεσε πράσο. 

Φυτικές πηγές σιδήρου:

• Αποξηραμένα βερίκοκα 
• Φασόλια κάθε είδους 
• Φακές 
• Σπανάκι 
• Κινόα
• Σπαράγγια
• Πράσο
• Μαρούλι
• Σόγια
• Αρακάς
• Σουσάμι 
• Κολοκυθόσπορος
• Ελιές
• Κάσιους 
• Λευκά μανιτάρια 
• Μελάσα

Πώς θα αυξηθεί η απορρόφηση σιδήρου;

Ο σίδηρος κάνει πολύ καλή παρέα με τη βιταμίνη C. Είναι σαν να τον βοηθάει η βιταμίνη C, να του κρατάει το χέρι και να τον υποστηρίζει. Από μόνος του είναι λίγο "ντροπαλός". Για αυτό όλες οι συστάσεις για την αποδοτικότερη απορρόφηση σιδήρου, προτείνουν την παράλληλη κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περικετικότητα βιταμίνης C. Πίστεψέ μας, υπάρχουν πολύ περισσότερα τρόφιμα με βιταμίνη C, από ένα απλό πορτοκάλι. 

Πηγές βιταμίνης C

• Μπρόκολο
• Πιπεριές Φλωρίνης
• Φράουλες
• Ανανάς
• Πορτοκάλι
• Ακτινίδιο
• Πεπόνι
• Κουνουπίδι
• Σμέουρα
• Γλυκοπατάτα
• Λεμόνι

Πρόσθεσε στα λαχανικά του παιδιού ποικιλία, στη σαλάτα βάλε λίγες φέτες πορτοκαλιού ή ρίξε λεμόνι στο φαγητό και για επιδόρπιο λίγο φρούτο κάνει σίγουρα καλό!

Αν συστηθεί συμπλήρωμα σιδήρου, τότε προσπάθησε να το συνδυάσεις με μια πηγή βιταμίνης C για ακόμα καλύτερη απορρόφηση.Περισσότερα τιπς θα βρεις εδώ.  

Το μαντέμι βοηθάει…

Το μαγείρεμα σε μαντεμένια σκεύη (χυτοσίδηρος) βοηθούν στην έξτρα πρόσληψη σιδήρου. Μπορεί να μην έχουν την ευκολία των αντικολλητικών σκευών στο καθάρισμα, αλλά είναι ασφαλή για την υγεία μας και σίγουρα οι μεγάλοι chefs κάτι θα ξέρουν που τα προτιμούν.

Συνοψίζοντας…

• Τα μικρά μας έχουν πολύ μικρότερες ανάγκες για πρωτεΐνη από αυτές που φανταζόμαστε και είναι εύκολο να τις καλύψουν από τα τρόφιμα που καταναλώνουν, ακόμα και αν δεν τρώνε κρέας. 
• Ο σίδηρος βρίσκεται και σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα και με τους κατάλληλους χειρισμούς μπορούμε να καλύψουμε τις ημερήσιες ανάγκες των παιδιών που δεν αγαπούν το κρέας. 
• Η ποικιλία είναι το κλειδί της βρεφικής - νηπιακής διατροφής. Ξεπέρασε τους φόβους και το άγχος και πρόσφερε στο μικρό σου τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων. Μπορεί να μην τρώει κρέας, αλλά μπορεί να αγαπάει το ψάρι. Μπορεί να σιχαίνεται το κοτόπουλο, αλλά να λατρεύει το αβγό. Όπως και να έχει, το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει ποικιλία στο είδος τροφίμων.
• Μπορεί το σπανάκι να περιέχει σίδηρο, αυτό δεν σημαίνει πως θα το εντάξεις σε όλες σου τις συνταγές και γεύματα. Ποικιλία!!!
• Το κρέας είναι σκληρό και με ίνες. Η αλήθεια είναι πως τουλάχιστον στις πρώτες εξερευνήσεις των παιδιών, ο κιμάς είναι πιο δημοφιλής. Επίσης τα σιγομαγειρεμένα κρέατα είναι πιο μαλακά, άρα και πιο εύκολο να μασηθούν. 
• Ακόμα και αν το μικρό σου αγαπάει το κρέας, η καθημερινή κατανάλωση κόκκινου κρέατος δεν συστήνεται για τον γενικό πληθυσμό. 

Αν πρέπει να δώσουμε μια συμβουλή για εσένα που το παιδί σου δεν τρώει κρέας, αυτή θα είναι: Βάλε ποικιλία στη διατροφή του παιδιού σου και οπλίσου με υπομονή και επιμονή.